H. Franciscus Xaverius

 
Franciscus Xaverius (Javier, 7 april 1506 - Shang Ch'uan, 3 december 1552), eigenlijk Francisco de Yasu de Azpilcueta y Xavier, was een Spaanse jezuïeten-missionaris uit Navarra (ooit het centrum van oost Baskisch Spanje) die een belangrijke rol speelde in de opbouw van de missie in Zuid- en Oost-Azië.
 
Xaverius is geboren in het kasteel van Javier. Hij verliet Navarra en studeerde in Parijs filosofie en theologie aan het College van Navarra. In Parijs maakte hij kennis met Ignatius de Loyola. Op 15 augustus 1534 was hij een van de eerste zes die de gelofte deden waarop later de jezuïetenorde zou worden gebaseerd. In 1539-1540 speelde Xaverius een belangrijke rol in de bijeenkomsten die leidden tot de stichting van de Sociëteit van Jezus.
 
Missie
Xaverius kreeg de opdracht van Ignatius, op verzoek van koning Johan III en paus Paulus III, om het geloof te verspreiden in Indië.
 
In 1540 vertrok hij daartoe naar Lissabon, en in 1541 vertrok hij met Martin Afonso de Sousa naar Goa, waar hij een jaar later aankwam. De volgende jaren deed hij kerk- en missiewerk in diverse delen van India, en maakte naar verluidt meer dan 30.000 bekeerlingen. In 1545 vertrok Xaverius verder oostwaarts, naar Malakka, en in 1546 reisde hij rond door de Molukken, waarbij hij de christelijke gemeenschappen bezocht en trachtte meer mensen te bekeren.
 

Terug in Malakka hoorde Xaverius over Japan, dat kort tevoren voor het eerst door Portugezen was bezocht. Hij vergezelde Yajiro, een Japanner, naar Goa, en besloot dat Japan zijn nieuwe werkterrein zou worden. In 1549 bereikte hij Japan, via Malakka en Macao. Hij bleef 2 jaar in Japan, waarbij hij onder meer een bezoek bracht aan de keizer in Kioto, en er diverse bekeerlingen maakte.
 
Terug in Goa in 1552, vertrok hij meteen weer op zijn volgende reis: China was zijn nieuwe doel. Hij kwam tot aan Shang Ch'uan, een eiland nabij Kanton, waar hij drie maanden wachtte op een mogelijkheid naar het vasteland over te steken. Xaverius werd ziek, en overleed op 3 december van dat jaar. Zijn lichaam werd overgebracht naar Goa, en aldaar in de kathedraal begraven.