Sacramentsdag

 
Sacramentsdag (in het Latijn Sanctissimi corporis et sanguinis Christi solemnitas (Hoogfeest van het heilig lichaam en bloed van Christus), in het Nederlands ook wel het Hoogfeest van het Allerheiligst Sacrament genoemd) is een hoogfeest binnen de Katholieke Kerk dat valt op de tweede donderdag na Pinksteren (zie ook Paas- en Pinksterdatum). Sacramentszondag wordt gevierd op de tweede zondag na Pinksteren. Op dit feest wordt gevierd dat Jezus Christus zich in de gedaante van brood en wijn aan de gelovigen wil geven als voedsel en voortdurend onder de mensen wil blijven door middel van zijn waarachtige tegenwoordigheid (Sua realis praesentia) in de geconsacreerde offergaven. De eerbied die in de Rooms-katholieke Kerk voor de geconsacreerde hostie bestaat, wordt op deze feestdag benadrukt.

Op die dag wordt de sequens Lauda Sion gezongen in de H. Mis en op sommige plaatsen wordt na de Mis de geconsacreerde hostie in een monstrans geplaatst, ter aanbidding. Ook gaat op deze dag de sacramentsprocessie uit, waarbij de priester de geconsacreerde hostie in een monstrans door de straten van de parochie ronddraagt. Dit laatste is in sommige streken van Nederland een tijd in onbruik geweest, onder andere door het processieverbod dat tot 1983 in de Nederlandse grondwet was ingeschreven, maar wordt hier en daar opnieuw ingevoerd (onder andere sinds 2004 vanuit de Amsterdamse Onze Lieve Vrouwekerk).
 
In verschillende landen, waaronder (delen van) Duitsland (daar bekend onder de naam Fronleichnam), Oostenrijk, Polen, Portugal en Brazilië, is Sacramentsdag een officiële feestdag.

Geschiedenis
Sacramentsdag werd vanaf de late middeleeuwen een populaire feestdag, te beginnen in het bisdom Luik vanaf circa 1246, waar Juliana van Cornillon zich had beijverd voor de verering van het Heilig Sacrament. Vanaf 1252 blijkt het in diverse (West-) Duitse gebieden reeds een verplichte feestdag te zijn. In 1264, met de publicatie van de bul Transiturus de hoc mundo, bepaalde Paus Urbanus IV, ooit als aartsdiaken werkzaam in Luik, dat deze feestdag door de hele Latijnse Kerk gevierd moest worden. Clemens V bevestigde officieel de erkenning van dit feest door de publicatie van de bul In Domine (oktober 1311 - mei 1312), eveneens opgenomen in de Clementinae. Het feest won van toen af aan populariteit en zou in de vijftiende eeuw tot één van de populairste kerkelijke feesten uitgroeien. In 2014 wordt het 750-jarig bestaan van Sacramentsdag in Breda herdacht.