Heden is CHRISTUS geboren*

"Heden is CHRISTUS geboren, heden is de Verlosser verschenen, Heden zingen op aarde de engelen, verblijden de aartsengelen; heden juichten de rechtvaardigen en zingen: Eer aan God in den Hoge, Alleluja (Antifoon bij het Magnificat van de 2de Vespers.)
 
Heilige NACHT:
a. de Metten.
Een godsdienstoefening in de nacht!
In de oude Kerk was ze algemeen gebruikelijk.
De nacht moest niet allen voor de slaap zijn, mar ook voor het beschouwend gebed.
De vigilie (nachtwake) of metten was het nachtelijk parousia gebed van de oude Kerk, waarin zij met verlangen: de "Opgaande uit den Hoge” d.i. de wederkomst van de Heer tegemoet zag.
 

Afbeelding invoegen
In de geest van de Liturgie is het gebeds uur van de metten heden nog op de nacht aangewezen en er zijn kloosterlingen die elke nacht van hun bede opstaan om uit naam van de Kerk te bidden en te zingen.
Maar voor het volk is alleen nog deze nachtelijke godsdienstoefening met Kerstmis overgebleven.
Des te hoger willen wij die waarderen.
Tegen half elf noden de kerstklokken naar het godshuis voor de metten.
Hij die belangstelt in de Liturgie, zal niet verzuimen, de metten in de nacht te bidden, het liefst gemeenschappelijk.
 
b.de MISSEN van het Kerstfeest: Het Kerstfeest wordt gekenmerkt door een drievoudig Eucharistisch Offer.
De Kerk van het oude Rome heeft daarmee het eerbiedwaardige gebruik van de Kerk van Jeruzalem nagevolgd.
In de nacht vergaderden de christenen in de grot van de geboorte te Bethlehem en heiligden het uur van de geboorte van de Heer met het vieren van de MIS.
Na afloop trokken ze naar Jeruzalem, waar zij ‘morgens vroeg aankwamen.
Wat lag meer voor de hand dan het vroege morgenuur, de tijd van het opstaan, in de kerk van de Verrijzenis door te brengen en daarbij met der herders Kerstmis te vieren?
Dat was de tweede MIS.
Op de dag zelf verzamelden zij in de hoofdkerk voor een feestelijke Godsdienstoefening.
Zo ontstond het gebruik van de drievoudige viering van de MIS met Kerstmis.
Dit vond in Rome navolging; des nachts was de eerste MIS in de kerk van de Kribbe (Maria Major geldt in Rome als Bethlehem);
de tweede MIS werd in de Romeinse kerk van de Verrijzenis gevierd, in de Griekse Paleiskerk, genaamd Anastasis (verrijzenis);
en de derde in de hoofdkerk Sint Pieter.
Van Rome uit verspreidde zich het gebruik over het gehele Westen; sinds de priesters van de westerse Kerk dagelijks de MIS opdragen, werd het gewoonte, dat elke priester op Kerstdag driemaal de MIS mocht opdragen.
 
de Heilige van de dag: de heilige ANASTASIA: Bij de 2de MIS wordt de heilige herdacht.
Het Martyrologium deelt mede: "de sterfdag van de heilige ANASTASIA; zij leefde ten tijde van keizer Diocletianus.
Van haar man Publius ontving zij een harde en gruwzame behandeling; zij kreeg echter veel troost en bemoediging van de christelijke belijder Chrisologus.
Later werd zij door de stadhouder Florus, in Illirië gevangen gehouden.
Ten slotte bond men Haar aan handen en voeten aan palen en stak om haar heen een vuur aan.
Zo stierf zij de Marteldood.
Dit geschiedde op het eiland Palmaria”.
 
Martelaren op Kerstmis: "Te Nicomedië (KleinAzië) de gedachtenis aan de dood van vele duizenden martelaren; zij waren op de dag van de geboorte van onze Heer Jezus Christus samengekomen om Kerstmis te vieren en de heilige MIS bij te wonen.
Toen liet de keizer de deuren van het Godshuis sluiten en daaromheen brandhout opstapelen.
Vóór de ingang werd een drievoet met een schaal wierook opgesteld en de heraut moest afkondigen: "Wie de dood door verbranding wil ontgaan, trede naar buiten en strooie wierook voor Jupiter”.
Maar allen gaven het eenstemmige antwoord, dat zij liever voor CHRISTUS wilden sterven; en dus ontstak men het doodsvuur.
Zo hadden zij dus het geluk, op dezelfde dag voor de hemel geboren te worden, waarop CHRISTUS voor de wereld geboren was”. (martyrologium)
 
Overweging: de DRIEVOUDIGE geboorte.
De grote daden in de geschiedenis van de wereld en van de mensheid geschieden meestal overdag en de wereld viert haar feesten bij voorkeur bij klaarlichte dag.
De Kerk echter heeft van den beginne af aan de plechtige stilte van de nacht de voorkeur gegeven en in de oude tijd al haar feesten in de nacht gevierd.
Zij herinnerde zich daarbij het heilig bidden van haar Meester gedurende de nacht.
De nacht was ook het symbool van haar vreemdeling zijn op aarde en haar verlangen naar de wederkomst van de Heer.
En zo heeft zij haar langste gebed tot op de dag van heden tot het nachtelijk gebed gemaakt.
Dat zijn de METTEN.
Zij weet echter ook, dat de grote gebeurtenissen die met de verlossing in betrekking staan, in het donker van de nacht, aan de blikken van de wereld onttrokken, gebeuren.
Was niet reeds de voorafbeelding van de verlossing, de bevrijding uit Egypte, de dood van de eerstgeborene, het slachten en nuttigen van het paaslam een waarlijk gezegende nacht (Weihnacht)
CHRISTUS de Heer, heeft het geheim van Zijn Liefde, de Eucharistie, ingesteld op de avond d.w.z. het was reeds nacht geworden.
Hij is wel gestorven op Golgotha op de dag, maar de zon werd verduisterd, het was nacht overdag.
In de schemering van de Paasmorgen, nog in het duister van de nacht, is Hij verrezen.
En toen Hij ter wereld kwam, koos Hij niet de klaarlichte dag, maar de nacht.
De Liturgie zegt het zo treffend: "Toen een diepe stilte over alles lag en de nacht in zijn loop het midden van zijn baan aflegde, daalde Uw almachtig WOORD, Heer, van de koninklijke troon”.
De Kerk van Rome heeft, toen de christenen onverschillig werden, van de nachtelijke godsdienstoefening, die uit het vigilie bestond, afgezien.
 Zelfs de vigilie aller vigiliën, de PAASNACHT, viert zij tegenwoordig niet meer.
Maar één heilige nacht is met zijn gehele betovering voor ons gebleven, de nacht, die wij heilige KERSTNACHT (Weihnacht) noemen: de nacht van de geboorte des Heren.
En als deze nacht mensen, die het christendom slechts uiterlijk beleven, zo aangrijpt, wat moet die nacht dan ons gelovige Christenen zeggen, ons, christenen, die de gedachten en de stemmingen van de Kerk in haar Liturgie naspeuren!
Wij hebben zoeven in de Metten de nacht met heilige liederen gevuld.
Wij hebben de stemmen van de Profeten gehoord en de vervulling ervan gezien.
De nachtelijke MIS spreekt van een drievoudige geboorte, laten we zeggen: van een drievoudige nachtelijke geboorte.
 
De 1ste Nacht.
De Kerk leidt ons de Eeuwigheid binnen, in de nacht, eer nog de "Morgenster” licht verspreidde.
In deze nacht van de eeuwigheid is de tweede Goddelijke Persoon uit de schoot van de VADER wezenlijk voortgekomen: God van God, Licht van Licht, waarachtige God van de waarachtige God”.
Het kleine menselijke verstand staat verbijsterd voor dit ondoorgrondelijk geheim: de ZOON van GOD uit de VADER geboren vóór alle tijd!
En toch deze Eeuwigheid komt nu pop geheimzinnige wijze naar ons toe; want in de Heilige Eucharistie wordt deze Eeuwige Zoon ons nabij, in de heilige Eucharistie treedt deze Eeuwigheid binnen onze tijd.
Ja, in deze nacht maakt een heilige schroom zich van ons meester voor die eeuwige geboortenacht van de ZOON van GOD.
De tweede geboortenacht:
de eeuwige geboortenacht is slechts een voorspel van de tweede, die wij heden vieren.
Nu neemt Moeder de Kerk ons bij de hand en brengt ons naar de stal van Bethlehem, toont ons midden in de nacht het pasgeboren Kindje, tegelijk de Koning van de vrede, laat ons de Moeder Maagd zien in haar geluk.
Maar nu in de MIS is er meer dan een afbeelding van en een herinnering aan die Heilige Geboorte in de nacht.
Dat is het geheim van de MIS in het midden van de nacht, dat deze Koning, de eniggeboren Zoon van GOD, heden als pasgeboren voor ons verschijnt, ja, ons hart tot de kribbe trekt en ons deelgenoot maakt in de moedervreugden van MARIA.
Waar is echter de derde geboortenacht?
De 1ste was de geboorte in de nacht van de eeuwigheid, de 2de de tijdelijke geboorte in Bethlehem, beide nu werkelijkheid geworden.
De 3de geboorte is onze wedergeboorte.
Dat is zo aangrijpend: CHRISTUS is mens geworden, om ons tot zijn broeders en zusters te maken, opdat wij herboren met Hem kinderen van God zouden worden.
En nu is het de nacht van onze wedergeboorte.
Pasen is de nacht van ons doopsel, de Kerk ziet echter in de kerstnacht elk jaar de nacht van de geestelijke geboorte weer stralen.
Wij zijn dus opnieuw kinderen van GOD geworden, nadat wij in de vier weken van de Advent als nog niet verlost ten hemel riepen: "Dauwt, hemelen, den Gerechte!”
Nu in het offermaal, als gij uw hart tot kribbe maakt, zingt de Kerk niet alleen van CHRISTUS: "In de glans van mijn heiligheid heb ik U vóór de morgenster verwekt”, zij zegt van u: in de nacht van de eeuwigheid waart gij door de Vader uitgekozen, in de heilige nacht van de geboorte van CHRISTUS, waart gij in het hart van de pasgeboren Zoon Gods gedacht en tot broeder en zuster gemaakt; en nu de Vader u wederom aan zijn hart: met Mijn Zoon die in de stal was geboren, zijt gij mijn dierbaar kind geworden.
Gij viert met CHRISTUS’ geboortenacht, ware Kerstnacht, Weihnacht.